John Malkovich ve Nedim Saban buluşmasında neler oldu?

Aktör John Malkovich, “The Music Critic Show” isimli gösterisiyle Türkiye’deydi.  Ünlü bestecilerin eserlerine  ağır eleştiriler yazan eleştirmenlerin yazılarını onların rolüne girerek sahnede okuyan Malkovich, yeni oyununa, 2010 yılında  kendisini İstanbul’da izleyen ve ağır şekilde eleştiren Nedim Saban’ın yazısını da dahil etti. 

John Malkovich Türkiye’ye bir geldi pir geldi… Emmy ödüllü usta aktör, ekibiyle birlikte 13 Mart’ta Lütfi Kırdar Anadolu Oditoryum’daki “The Music Critic Show” için İstanbul’daydı. Hepimiz onu İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmaoğlu’nun davetlisi olarak gördük görmesine… Elinde lateks eldivenleriyle, kendisine tutulan kolonyayı kabul ediyordu fotoğraflarda…

Ancak belediye binasına gelene kadar Malkovich’le çarşamba günü gerçekleşen basın buluşmasına gidelim biz… Asıl orada çok daha ilginç bir şey vardı! Tiyatro yazarı – oyuncu Nedim Saban ve John Malkovich’in buluşmasının altında belki de çoğumuzun bilmediği ya da unuttuğu bir hikâye var. Gelin buna göz atalım…

YAZISIYLA JOHN MALKOVICH’İ ELEŞTİRMİŞTİ

2010 yılında  kendisini İstanbul’da izleyen ve ağır şekilde eleştiren Nedim Saban’ın eleştirisini okuduğu zaman böylesi bir yazıyı ancak tiyatroya tutkuyla bağlı olan birinin yazabileceğini söyleyen Malkovich “Umarım onunla bir gün tanışırım!” diyerek Saban’a uzaktan bir selam göndermişti. Ardından ünlü besteci Aleksey Igudesman’ın devreye girmesi ve Nedim Saban’ın Malkovich hakkında yazdığı metne uygun bir müzik eseri bestelemesiyle, Saban’ın “Malkovich sınırdışı edilmeli, Türkiye’ye de sınavla girmeli” dediği yazısı bir tiyatro oyununa dönüştü. Malkovich, birkaç yıldır dünyanın farklı kentlerinde oynadığı bu gösteri 13 Mart’ta da İstanbul’da gerçekleşen “The Music Critic Show”dan başkası değildi.

10 YIL SONRA GERÇEKLEŞEN KARŞILAŞMA

John Malkovich ve Nedim Saban, basın toplantısında ilk defa bir araya geldiler.  Malkovich, Saban’ı basına: “Hayatımda beni en çok etkileyen yazının yazarı” olarak tanıttı. Toplantıda soruları tek tek cevaplayan John Malkovich, “Aldığınız en unutulmaz eleştiri yazısının hangisi olduğu” sorusuna,  sanat yaşamı boyunca birçok eleştiri aldığını, bunların bir kısmının güzelleme niteliğinde olduğunu belirtti. Ancak yıllar önce Nedim Saban’ın yazdığı sert eleştiri yazısının ardında büyük bir tiyatro tutkusu olduğunu, bu yüzden bu yazıyı ayrı tuttuğunu söyleyerek, “John Malkovich The Music Critic Show” gösterisinin finalini bu yazıyla tamamlamaya karar verdiğini anlattı.

NEDİM SABAN’IN ELEŞTİRİSİNİ HİÇ UNUTMUYOR 

Nedim Saban ise yaptığı konuşmada John Malkovich ile olan hikâyesinin bilinmeyen taraflarını basınla paylaştı. Nedim Saban, Malkovich’i ilk kez New York’da tiyatro eğitimi alırken ‘Yak Bunu’ adlı oyunda seyrettiğini, duyduğu hayranlık neticesinde tiyatroda teşrifatçı olarak çalışmaya başlayıp oyunu on beş kez seyrederek Malkovich’in oyunculuğa yaklaşımını analiz ettiğinden bahsetti. Bu büyük hayranlığın kendisine Malkovich’in beğenmediği bir oyununu eleştirme hakkını verdiğini belirten Saban’ın sözleri üzerine Malkovich, “Bu yazıyı babamın da okumasını çok isterdim. Çünkü babamın benim hakkımda düşündüğü her şey, Saban’ın yazısında var!” diyerek itirafta bulundu. Ailesinden hiç destek görmediğini, hep eleştirildiğini samimi biçimde paylaşan ünlü yıldız, Saban’ın ağır eleştirisini belki de bu yüzden kolaylıkla kabullendiğini belirtti.

BELGESEL OLUYOR

Malkovich/ Saban işbirliği, yurt dışındaki yapımcıların da dikkatini çekti ve BBC  yapımı bir belgeselin de temelinin atılmasını sağladı. Belgeselin çekimleri İstanbul’da yapıldı. Belgeselin ilk bölümünde Malkovich/Saban/Igudesman’ın sanat ve eleştiri başlıklı 45 dakikalık bir sohbeti yer alacak. Ayrıca dünya tiyatro tarihine geçen yazıyı eleştirmen değil, tiyatrocu ve Malkovich hayranı sıfatıyla yazdığını belirten Saban’ın sanat eleştirisindeki sınırlar ve kendi deneyimlerini paylaştığı bir bölüme de yer verilecek.

Nedim Saban’ın 2010 yılında John Malkovich hakkında yazdığı eleştiri yazısından:

““Lütfü Kırdar’da John Malkovich işkencesini izledikten sonra, Malkovich’i sınırdışı edin desem mümkün değil, adam çoktan toplamış bavulunu, ‘Being John Malkovich‘e sığınarak her gün başka bir şehirde zaten! Ben, bu oyuncuya T.C vizesi vermeyin artık diyorum! Bir daha böyle kötü oyunlarla Türkiye sınırlarından girmesin, giremesin!

Yollayın onu kariyerine başladığı Steppenwolf Tiyatrosu’na, orada tekrar modern tiyatro hakkında yeterlilik eğitimi alsın, havaalanında audition yaptırtıp, sonra vize verirsiniz! Zaten gözünüzde büyüttüğünüz bu Malkovich’in, dünya tiyatrosunda son yıllarda doğru dürüst oynadığı bir tek saygın tiyatro prodüksiyonu yok. Sözgelimi Shakespeare prodüksiyonlarında yer alan Al Pacino, Philippe Seymour Hofman gibi değil yani, almış eline bavulunu, Malkovich adına sığınarak, kent kent dolaşıyor.”