Hoşçakal Vincent Ewing ya da Nihal Yeğinobalı!

Dün kaybettiğimiz çevirmen, yazar Nihal Yeğinobalı, ilk romanı “Genç Kızlar”ı yazarken takma isim kullanmıştı. Başlarda sadece bu takma isimle kitap basılırken yıllar sonra her iki isimle de yayınlanmaya başladı.

Siz hiç bir kitabın çeviri kitapmış gibi yıllarca basılıp satıldığını duydunuz mu? Duymadıysanız dün 93 yaşında kaybettiğimiz  çevirmen, yazar Nihal Yeğinobalı’nın hikâyesini mutlaka öğrenmelisiniz. Kadın olmanın, kadın yazar olmanın trajikomik öyküsüdür, birazdan okuyacaklarınız. Cesur bir Cumhuriyet kadınının öyküsüdür aslında…

Usta bir çevirmen olarak sayısız klasik ve çağdaş edebiyatçıyı, romanları ve öyküleriyle dilimize kazandıran Nihal Yeğinobalı’nın yazın hayatına girdiği ilk romanı “Genç Kızlar” (1950), aslında pek çoklarının bilmediği bir sırrı da “üzerinde” taşır. Üzerinde taşır çünkü romanın yazarı olmasına rağmen henüz genç bir kadın yazar olmasından mütevellit yazdılarında erotik ifadeler yer aldığı için ismini saklı tutar ve yabancı bir erkek ismiyle kitabı yayınlatır. Bu, bir anlamda  okuru “kandırmak” zorunda kalmak demektir.

Yıllar sonra bunu Can Yayınları’nda yeniden bu defa kendi ismiyle basılan kitapta şu sözlerle anlatır:

“Elli yıl kadar önce ilk romanım Genç Kızlar’ı yazdığımda ben de bir genç kızdım. Romanın gerçekçi olabilmesi için katmam gereken erotizm dozunun, o günün ölçülerine göre fazla ağır kaçacağını bildiğimden, takma bir erkek adı kullandım: Vincent Ewing. O yıllarda çeviri romanlar telif romanlardan daha gözdeydi, bu erkeğin Amerikalı olmasına karar verdim ve romanı İngilizce’den çeviriyormuş gibi kaleme aldım. Yayınlandığı günlerde bir anda o zamana kadar en çok satılan, sevilen Türk romanı oluvermesi beni çok şaşırtmıştı. Oysa Genç Kızlar’ı benim yazdığımı, yakın çevremdeki birkaç kişiden başka bilen yoktu. Bu aldatmaca, o yaşamda bana çok keyifli bir oyun gibi gelmişti. Uzun yıllar romanımın kapağında Vincent Ewing takma adını kullanmayı sürdürdüm. Artık bu yabancı adın ardına sinmenin eski tadı da kalmadı, gereği de. Pek çok kişi bu gerçeği öğrendi. Genç Kızlar romanım, Can Yayınları’ndaki yeni baskısıyla birlikte, ilk olarak okurlarımın karşısına, takma adımın yanısıra, gerçek adımla çıkıyor: Nihal Yeğinobalı ya da Vincent Ewing. Hem Nihal Yeğinobalı hem Vincent Ewing. Birçok yazarın, yabancı yazarlardan ‘esindikleri’ malzemeleri, yapıtlarında kendilerininmiş gibi gösteregeldikleri bir ülkede, genç bir yazarın kendi özgün ürününü bir yabancıya mal etmek gereği duymasının ardındaki -yer yer kara mizaha kaçan- ilginç öyküyü kitabın önsözünde bulacaksınız.”

HÂLÂ BESTSELLER KİTAP
İlk günden bugüne 70 yıl geçmesine rağmen kitap çok satanlar arasında hâlâ yerini koruyor. Bir de 1963 yılında aynı isimle filminin yapıldığını da söylesek güzel olur Türkân Şoray, Ediz Hun ve Filiz Akın’ın başrollerini oynadığı film, Nevzat Pesen tarafından yönetilmiş bir roman komedi olarak seyirciyle buluşmuştu.

Charles Dickens’tan Jane Austen’a, Oscar Wilde’dan D.H.Lawrence’a İngiliz Edebiyatı’nın usta isimlerini çeviren Yeğinobalı, kimi zaman çevirirleriyle eleştirilse de bugün edebiyat dünyasında önemli bir yerin sahibi olarak aramızdan ayrıldı. Hoşçakal Vincent Ewing ya da Nihal Yeğinobalı!