KADİR IŞIK’TAN GEZİ DEĞİL GEZGİN KİTABI: “YOLDA OLMAK”
Ödüllü yazar Kadir Işık, yeni kitabı “Yolda Olmak”ta, Tiflis’le başlayıp oradan Bakü’ye, Tebriz’e, Kirmanşah’a, Süleymaniye’ye uzanan ve Midyat’ta sona eren yolculuğunda, gezip gördükleri, yediği içtiği bir yana, yaşadığı ve hissettiği “hâli” yaşatıyor.
Burak Soyer
soyerbrk@gmail.com
Kadir Işık, 1974 yılında Gaziantep’in Araban ilçesinde doğmuş. 1974 yılında Gaziantep’in Araban ilçesinde doğdu. İlk ve ortaokulu Araban’da, liseyi Balıkesir’de, üniversiteyi is Van’da okumuş. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Kimya Bölümü’nden 1997 yılında mezun olduktan sonra Gaziantep’te öğretmenliğe başlayan Işık, uzun bir süredir İstanbul’da kimya öğretmeni olarak çalışıyor. 2022 yılında çıkan ilk kitabı “Herkesten Uzakta” ile Vedat Türkali Öykü Ödülü’nü kazanan Kadir Işık, şimdi de İthaki Yayınları etiketiyle yayımlanan “Yolda Olmak” kitabıyla okurların karşısında. Bir gezi-anlatı kitabı olan “Yolda Olmak”, Işık’ın Tiflis’le başlayıp oradan Bakü’ye, Tebriz’e, Kirmanşah’a, Süleymaniye’ye uzanan ve Midyat’ta sona eren yolculuğunda, gezip gördükleri, yediği içtiği bir yana, yaşadığı ve hissettiği “hâli” yaşatıyor ve hissettiriyor.
Turist olmakla gezgin olmak arasında dağlar kadar fark vardır. Turistin planı, güzergâhı, yolu yönü bellidir. Gezginin planı sadece yola çıkmaktır. Gerisini yol ne verirse ona göre çizer. Turist gittiği yerin, “gezelim, görelim” mekânlarına uğrayıp orada “takılır”. Gezgin ise, bu mekânları yaşar. Ciğerlerine çeker. Derdi, o “ân” orada olmaktır ve bütün meselesi de budur. Bu yüzden de Kadir Işık, “Yolda Olmak” kitabındaki gezgindir.
Sosyokültürel gezginlik
Kız arkadaşıyla yaşadığı ilişkideki aksaklıkları düzeltmek amacıyla yola çıkıyor Kadir Işık. Yolun henüz başında da “yollar” tamamen ayrılıyor. Sonrasında yalnız Işık. Tiflis ilk durağı. Kendi yaptığı gezilecek yerler listesiyle başlıyor yolculuğu. Görülmesi gereken yerleri fotoğraflıyor. Yöresel yemeklerin tadına bakıyor. Kendisi gibi birkaç gezginle tanışıp fikir alışverişinde bulunduktan sonra onlardan öğrendiği yerleri de ekliyor listesine. Tiflis’ten Bakü’ye, oradan Tebriz’e geçecek. Kirmanşah’a, Süleymaniye’ye geçecek ve Midyat’ta gezisini noktalayacak.
Şeriat gölgesinde Hendrix, Che, kaçak alkol
Bu duraklar arasında dolaşıp dururken vaktinin kalan kısmını orada yaşayan insanların sosyal, kültürel bilinciyle hemhal oluyor. Yaşadıkları yerden memnunlar mı, hayat pahalı mı, hayalleri var mı, başka yerlerde yaşayabilirler mi, bunlara bakıyor. Arada ufak tartışmalara giriyor. Yeni tanıştığı gezginlerin, ayrı birer kitap çıkabilecek nitelikteki hayat hikâyelerini dinliyor. Adım attığı her yerde, “dünya vatandaşlığı” kimliğiyle dolaştığı için havası, suyu, sıcağı dışında herhangi bir konudan şikâyet etmiyor. Çünkü neredeyse, oranın insanı hâline geliyor Işık. Tebriz’de örneğin. Daha oraya varmadan kafasında bin bir türlü soru var. Ancak sınırdan giriş yapıp, hayata karıştıktan sonra bambaşka bir İran’la karşılaşıyor. Jimi Hendrix çalan gizli partilerde, duvarları süsleyen Che posterleri arasında kaçak içkiler içiyor. Oraya gelmeden önce kafasında olanları, geldikten sonra gördüklerini, muhabbete girdiği insanlara anlatıyor. Onlar burada ne yapar, eder, birinci ağızdan dinleyip yabancı diyarların zamanını, mekânını, ruhunu oranın bütün yapısıyla tekrardan kendi imbiğinden geçiriyor…
“Yolda olmak, yolda olmaktır!”
“Yolda Olmak”, turistik bir gezi kitabı değil. Kadir Işık’ın da böyle bir “tanıtım” kitabı yazma gibi bir derdi yok. Işık, yukarıda yazdıklarıma eş düşecek şekilde bir flanör gibi dolaşıyor Doğu’nun kadim kentlerinin sokaklarında. Gözlemliyor, sorup sorguluyor, kafasında tartıp okura aktarıyor. Tarihsel bağlamda inceleyip şimdiki zaman arasında bir köprü kuruyor. Çıkardığı sonuçları da ayrıca bir eleğe tabi tutuyor. Bunların yanında, “Yolda Olmak”, Kadir Işık’ın edebiyatçılığı sayesinde, nitelik bakımından da yazınsal değeri yüksek bir anlatı bırakıyor okura. O çok sevdiğimiz filmin meşhur repliği, “Yolda olmak, yolda olmaktır” elimizdeki kitapla ete kemiğe bürünmüş bir biçimde türdeşlerinden epeyce farklı bir yerde konumlanıyor.