“ÇOCUKLAR İÇİN SU ALTI YAŞAMI ANSİKLOPEDİSİ” İLE DENİZLER ALTINDA YİRMİ BİN FERSAH

Biz çocukken çok kalındı ansiklopediler… Bir konu üzerine bir şeyler araştırabilmek için o ağır ansiklopedileri çocuk bedenimizle taşıyıp sayfaların ağırlığıyla daha baştan çökerdik. Şimdiki çocuklar çok şanslı. Çünkü şimdiki ansiklopediler hem çok daha eğlenceli hem çok daha hafif! Yakın zamanda sayfalarını iştahla çevirip hiç bilmediğim deniz canlılarıyla tanıştığım “Çocuklar İçin Su Altı Yaşamı Ansiklopedisi” devasa resimleri, büyük bir kitap olmasına rağmen olanca hafifliğiyle denizler dünyasına kolay bir dalış sağlıyor.

NİLÜFER TÜRKOĞLU
nilufer@ajandakolik.com 

Henüz iki buçuk yaşında olan kızımın gözleri faltaşı gibi açıldı bu kitabı gördüğünde… Bir haftadır aralıklarla kitabın sayfalarında gezintiye çıkıyor, hayır hayır, kelimenin tam anlamıyla kulaç atıyor, dalıp çıkıyoruz. Ve hangi sayfasını aralasam o ilk günkü heyecanla gözlerini kocaman açmaya devam ediyor.

Çek yazar Bohdana Jarosova’nın iki buçuk yaşında çocuklar için değil belki ama 6 yaş üstü çocuklar için yazdığı “Çocuklar İçin Su Altı Yaşamı Ansiklopedisi”, aslında su altına meraklı tüm insanlar için derin maviliklere doğru bir yolculuğa çıkaran büyüleyici bir ansiklopedi. 

Daha önce yine Tomas Tuma’nın çizimleriyle renklenen “Çocuklar İçin Kuş Ansiklopedisi”nin ardından Ketebe Yayınları yakın zamanda Çek çizerin yeniden dev resimleriyle eşlik ettiği “Çocuklar İçin Su Altı Yaşamı Ansiklopedisi”ni yayımladı. Sare Esen’in çevirisiyle okurla buluşan bu ansiklopedi ise mercan resiflerini inceleyip büyük köpekbalıklarından acı su balıklarına, kabuklu canlılardan memelilere deniz canlılarına merceğini uzatıyor.

Ansiklopedi, “Memeliler”, “Kıkırdaklı Balıklar”, “Balıklar”, “Diğer Canlılar” ve “Mercan Resifi Canlıları” olmak üzere beş ana kategoriden oluşurken tüm bunların altında da çeşitli başlıklar yer alıyor. Örneğin “Memeliler” kategorisi “Setaseler – Dişsiz Balinalar” ve “Setaseler – Dişli Balinalar” olmak üzere iki isim altında inceleniyor. “Kıkırdaklı Balıklar” kategorisinde ise “Büyük Köpekbalıkları”, “Küçük Köpekbalıkları” ve “Vatozlar” ayrı ayrı sınıflandırılıyor. Büyüteci

Balıklar kategorisi ise tahmin edersiniz ki epey kalabalık. Bunlar arasında Uzun balıklar da var Sürü balıkları da, Tuhaf Vücutlu Balıklar da var, Acı Su Balıkları da… Ve bu balıkları tanırken hem resimlerini hem adlarını hem de özellikleri öğrenme şansı elde ediyoruz. Örneğin bugüne kadar “Torpil Şekilli Balıklar” diye bir şey duymadığımı itiraf etmeliyim. Zargana, Uskumru, Mavi yüzgeçli orkinos, bu gruba giren balıklardan sadece üçü.

“Çocuklar İçin Su Altı Yaşamı Ansiklopedisi”, her ne kadar çocuklar için olsa da su altını oldukça geniş kapsamlı ele almış. Hiçbir bilgiden kaçınmadığı gibi yetişkin okurun da ilgisini çekecek bir ansiklopedi olarak oldukça cezbedici. Mesela ben kızıma hem resimleri gösterip hem canlıları anlatmaya çalışırken Mercan Resifi Canlıları’nı hiç tanımadığımı fark ettim. Bu kategoride yer alan grupların isimlerinin çoğunu bilmiyormuşum bile!  “Knidliler”, “Derisidikenliler”, “Deniziğnesigiller” ve “En renkli balıklar” olarak dört başlığa ayrılan mercan resifi canlılarını çocuğunuzla incelerken eminim siz de çok yeni şeyler öğreneceksiniz veya bilgilerinizi tazeleyeceksiniz. Tıpkı diğer sayfalarda olduğu gibi…

“Çocuklar İçin Su Altı Yaşamı Ansiklopedisi”, basit anlatımı, denizatının muhteşem yaratıklarının gösterişli resimleriyle kütüphanede olması gereken modern çağ ansiklopedilerinden. Evdeki en minik okurla bile oyun oynayarak okuyabileceğiniz bu kitapların devamı gelecek gibi görünüyor. Sırada “Çocuklar İçin Hayvan Ansiklopedisi” var. Kızımın o kitabı görünce yaşayacağı heyecanı şimdiden tahmin edebiliyorum… Herkese iyi okumalar!